Against the Sun

2014.

režija: Brian Falk

scenario: Brian Falk, Mark David Keegan

uloge: Garret Dillahunt, Tom Felton, Jake Abel

Produkcijska kuća American Film Company je izuzetno zanimljiva pojava na rubu Hollywooda. Njena specijalnost su igrani filmovi o događajima iz američke istorije koji bacaju novo svetlo na njih. Nešto kao “Nepoznato o poznatome”, segment TV Kalendara na HRT-u, gde sam, na primer, saznao da je Dubrovačka Republika imala svoju koloniju u Indiji. Princip sa AFC je sličan, dohvate se istorijskog događaja i obrade ga iz široj javnosti nepoznatog ugla.

Uspeh tih filmova je promenljiv. The Conspirator (2010), u režiji Roberta Redforda, bavio se atentatom na Lincolna, odnosno jedinom ženom u zavereničkoj grupi Mary Surratt. Parkland (2013), tempiran za pedesetogodišnjicu ubistva Kennedija, otišao je suviše na sve strane i izgubio nit kao film, ali je ostao relativno zanimljiv kao komad trivije. Against the Sun je drugačijeg pristupa i ne bavi se nekim od velikih istorijskih događaja, već jednim sasvim rubnim podvigom na marginama Drugog svetskog rata.

Junaci filma su trojica članova posade torpednog bombardera na Pacifiku. Januar je mesec 1942. godine, rane od Pearl Harboura su sveže i američka vojska je u punom pokretu da se suprotstavi Japancima. Pilot Harold Dixon (Dillahunt), bombarder Tony Pastula (Felton) i vezista Gene Aldrich (Abel) su odlutali s kursa, izgubili orijentaciju i ostali bez goriva u avionu da se vrate na matični nosač. Prinudno sletevši u more i bez većine od potrebne opreme, morali su da provedu preko mesec dana na čamcu za spasavanje. Mali spoiler: uz velike muke, preživeli su, iscrpljeni, najčešće gladni i žedni, i čak su imali toliko sreće da se iskrcaju na otok koji Japanci još nisu bili okupirali. U suprotnom ne bi bilo filma.

Dakle, ovo je tipična “survival” priča, nešto što je u anglosaksonskoj kulturi prisutno od Daniela De Foea i Robinsona Crusoea, a filmova o preživljavanju u pustinji, svemiru, džungli ili na moru je previše, po istinitim događajima ili po potpuno imaginarnim predlošcima. U tom smislu, u poslednje vreme smo imali pravi nalet “morskih” filmova katastrofe, od The Life of Pi (2012) Ang Leeja, preko Chandorovog All Is Lost (2013) do Unbroken (2014) Angeline Jolie. Upravo sa ovim poslednjim naslovom, odnosno sa njegovim jednim delom (radnja se kasnije seli u japanski logor za zarobljenike) Against the Sun deli najviše sličnosti.

I tu moramo postaviti jedno logično pitanje: je li o datoj temi, pustimo sad slučaj, već sve rečeno? Razumem ja i herojske podvige i snagu ljudskog duha, ali nije li svaka takva priča o preživljanju u suštini potpuno ista? Frajer ili frajeri se ponesreće na ovaj ili onaj način i moraju da prežive sami na moru. Naravno da će onda loviti manje ribe ili mlade ajkule noževima i jesti sirovu ili blago usoljenu ribu ili da će loviti ptice (ako imaju sreće da su relativno blizu kopna) i jesti ih žive. Naravno da će preživeti, jer u suprotnom nema filma. Naravno da će to biti na jedvite jade, jer onda nema ni poruke o opasnosti i snazi ljudskog duha. Naravno da će sami na brodu imati nekakvu međusobnu dinamiku i naravno da će ta dinamika biti slična. U to ubrajam čak i one pripremljene, hrabre istraživačke, ali ludački rizične ekspedicije, tipa Kon-Tiki.

Nije Against the Sun loš film, svakako ne lošiji od prethodnog ili sledećeg takvog. Ali pitanje je koliko puta moramo čuti istu priču. Glumci, sami u kadru, u nekom skučenom teatarskom “settingu” komorne drame čine sve što je moguće sa svojim relativno detaljno oslikanim likovima i sa lagano previše napisanim tekstom koji objašnjava vidljivo. Pozitivno je ne samo što se gradi odnos među njima, nego čak i one male rutine koje se zaboravljaju. Kamera je atraktivna koliko su i lokacije atraktivne, ali ponavljanje jednih te istih prizora je skoro neizbežno.

To je više greška reditelja koji je loše raskadrirao, nego li direktora fotografije koji radi po njegovim instrukcijama. Brian Falk, po prvi put u rediteljskoj fotelji, prvenstveno je producent, i to televizijski, a ne filmski. U tom smislu je Against the Sun značajan film za njega i možda za produkcijsku kuću AFC koja je probala jednu drugu priču. A mi gledaoci smo to već videli. Čak je All Is Lost efektniji film od ovog, makar zbog štosa da imamo samo jednog frajera i dve psovke teksta za celi film.